
SPOR PSİKOLOĞU KİMDİR?
Bu alanda çalışmak isteyen psikolog ve psikolojik danışmanların uzmanlıklarını spor
psikolojisi üzerine yapmaları ve spor alanında da bilgi sahibi olabilmeleri gerekmektedir.
Eğitimini spor alanında yapmış kişilerin ise yine mutlaka spor psikolojisi alanında bir yüksek lisans sahibi olmaları gerekmektedir. Ancak bu koşulları yerine getirmiş bireyler spor psikoloğu unvanı alabilir.
Başarılı takımların kullandığı bütüncül sağlık modelinde spor psikoloğunun rolü çok önemlidir. Hem takım sporlarında hem de bireysel sporlarda, spor psikologları hem sporculara, hem teknik kadroya hem de sporcu ailelerine destek verebilmektedirler. Spor psikolojisi alanı, ülkemizde önümüzdeki yıllarda en fazla gelişmeye açık olan bilimsel alanlardan biridir. Spor psikologları; profesyonel sporculardan, spora yeni başlayan çocuklara ve özel gereksinimli çocukların rehabilitasyon amaçlı kullanıldığı spor alanlarında
da görev almaktadır. Spor alanında emek veren insanların bilgilendirilmeleri ve farkındalık
kazanmalarının sağlanması ile bu alanın sadece sorunlu sporcular veya anormal durumlar
için gerekli olmadığı, alanın yukarıda belirtilen çok geniş bir yelpazesi olduğu açıklanmalıdır.
Ayrıca, uzman spor psikologlarının sayısının artması ve spor kültürümüzde; zihinsel
yeterliliklerin de en az fiziksel yeterlilikler kadar önemli olduğu fikrinin yerleşmesiyle,
kulüpler ve federasyonlar spor psikolojisinden yararlanmak konusunda daha da istekli hale
geleceklerdir.
Spor psikoloğu ile sporcular arasındaki geçen konuşmalar tamamen gizlilik
esasına dayalıdır ve sporcular istemediği sürece hiç bir şekilde bu bilgiler dışarı sızdırılmaz.
Bilginin dışarı sızdırılması kesinlikle etik değildir. Gizlilik esası ancak sporcunun veya başka
birinin hayatını tehlikeye atacak unsurlar söz konusu olduğunda spor psikoloğu tarafından
bozulur. Bilginin dışarı sızdırılmadan problemin çözümü tamamen spor psikoloğunun
kullanacağı yöntemlerle giderilir.
SPOR PSİKOLOJİSİNİN FAYDALARI NELERDİR?
İngiltere’de yapılan bir araştırmada futbolda başarı ve başarısızlığın %30 psikolojik
faktörlere bağlı olduğu ifade edilmiştir. Bu oran farklı sosyo-kültürel yapısı bulunan
ülkelerde daha fazla olabilir. Spor psikoloğu sporcu ve antrenörlerle çok yönlü bir çalışma programı uygulayarak mevcut problemlerin neler olduğunu dolayısıyla performansı düşüren unsurları tespit eder. Takım halinde ve bire bir görüşmelerle sporcu ve antrenörlere performanslarını arttırmaya yarayan teknikleri öğretirler. Bu teknikler motivasyon, konsantrasyon, hedef koyma, olumlu düşünme ve konuşma, stresle mücadele ve gevşeme, öz güven, zihinde canlandırma, performans öncesi rutinler, komünikasyon, misyon oluşturma ve takım ruhunun yaratılmasıdır. Spor psikoloğunun en önemli görevi sporcuların performansını
maksimum seviyeye çıkarmasında yardımcı olmaktır. Spor psikoloğu sadece problem
çözmediği gibi aynı zamanda problemin nasıl çözüleceğini sporculara öğretir.
Kısaca faydalara değinmek gerekirse;
1. Konsantrasyon yeteneğini ve bunu uzun süre koruyabilme ayrıca dağılan
konsantrasyonun en kısa zamanda toparlayabilme yeteneğini geliştirir.
2. Stresle başa çıkabilme yeteneklerinin kazandırılmasını sağlar.
3. Çok fazla şüphe duyan ve endişe ile maçlara hazırlanan sporcularda özgüveni
arttırır.
4. Öfke kontrolünü sağlar.
5. Motivasyonu arttırır ve uzun süreli devamlılık sağlar.
6. Olumlu düşünmeyi sağlar.
7. Sakatlıkta geriye dönüşü sağlıklı bir şekilde hızlandırır.
8. Sporcu, teknik direktör ve antrenörlerin yeni beceriler ve stratejiler öğrenmesini
sağlar.
9. Doğru hedef koymayı ve buna ulaşılacak belirli strateji becerilerinin kazanılmasını
sağlar.
10. Etkili komünikasyon becerilerini artırır.
11. Engeller ve yanlışlarla baş edebilmeyi sağlar.
12. Sağlıklı bir inanç geliştirir.
Spor Psikolojisinin Antrenörlere Yararları
Spor Psikolojisinin Sporculara Yararları
Sporcu Ailelerine Yararları
Ailelere Destek
Antrönörlere Destek
Motivasyon
Öfke Kontrolü
Spora Başlama Ve Çocukta Sporun Etkisi
Sporda Psikolojik Program
Sporda Zihinsel Destek
Motivasyon: Yarışmacılığı Sürdürebilme
Dışsal Motivasyon
İçsel Motivasyon
Motivasyonu Sürdürebilmek İçin Sporculara Öneri
Cesaret, Bağlılık ve Arzu
Kişisel Hedefler
Yaşam Tarzı ve İş Etiği
Fiziksel, Teknik ve Taktik Açıdan Hazır Olma
Zihinsel Hazırlık
Duygusal Kontrol
Odaklanma
İyi Alışkanlıklar ve Akış
Etkili Antrenörlük Davranışları
Antrenörlere Öneriler
Zihinde Canlandırma
Zihinsel Antrenman
Çocuğumu Nasıl Motive Ederim?
Sporcu Ebeveyni Olmak İster miydiniz ?