HAMİLELİK DÖNEMİNDE BESLENME
Gebelik ve emziklilik, doğurganlık çağındaki her kadın için doğal bir olaydır. Bu dönemlerde anne ve bebek sağlığını etkileyen birçok etmen vardır. En önemli etmenlerden biri beslenmedir. Çünkü:
1.Kendi fizyolojik gereksinmelerini(enerji ve besin öğelerini) karşılamak,
2. Vücudundaki depolarını (besin öğeleri yedeğini) dengede tutmak,
3. Anne karnındaki bebeğin sağlıklı büyüme ve gelişmesini sağlamak,
4. Emzirmeye hazırlık için salgılanacak sütün enerji besin öğelerini karşılamak için YETERLi VE DENGELi BESLENMEK ZORUNDADIR……
Gebelik döneminde anne yetersiz ve dengesiz beslenirse oluşabilecek sıkıntılar:
- Kansızlık(anemi)
- Kemik dokusu bozuklukları (osteomalasia)
- Gebelik zehirlenmesi (toksemi)
- Ödem
- Ağırlık kazanımının yetersiz olması ile birlikte bebek ve anne sağlığının bozulması
- Anne ve bebek ölümleri
- Prematüre ve düşük doğum ağırlıklı bebek doğumlar
- Bebekte zihinsel ve fiziksel gelişim bozuklukları
Gebelik döneminde yetersiz beslenmenin dışında gereğinden fazla besin alımıda sıkıntılı olabiliyor. Toplum tarafından dayatılan “Sen 2 kişiliksin yemen lazım!” algısı hem anne hem de bebek için çok zararlı. Sonuçta o küçücük bebeğin anneden beslendiği miktar ne kadar olabilir ki!
Unutmayalım ki azı karar çoğu zarar önemli olan doğru yani yeterli ve dengeli bir şekilde beslenmek.
Bu dönemde dikkat edilmesi gereken önemli noktalar:
– Bu süreçte özellikle son aylar su tüketimi çok önemli en az 2,5-3 litre su tüketimi olması gerekiyor. Suyun tadını sevmiyorsanız veya unutuyorsanız aromalı hale getirebilirsiniz. (İçine sevdiğiniz meyveleri doğrayabilirsiniz) Yanınızda taşıyacağınız, masanızda sürekli durabilecek hoşunuza giden bir şişe/su matarası alabilirsiniz. Göz önünde olursa su içmek daha kolay olur. İdrar renginden su tüketiminin yeterli olup olmadığını kontrol edebilirsiniz.( Açık sarı olması gerekiyor.)
– Bebeğinizin beyin ve beden gelişimi için iyot, folik Asit ve omega-3 çok önemli. Bunun için iyotlu tuz, koyu yeşil yapraklı sebzeler, balık, ceviz, chia tohumu tüketebilirsiniz. Doktorunuza danışarak balık yağı hapı da kullanabilirsiniz.
– (Kuruyemişler alerjik özelliğe sahiptir bu dönemde daha önce denemediğiniz kuruyemişleri ne olur ne olmaz tüketmeyin derim)
– Her gün 1 şişe (1 bardak,250 ml) doğal maden suyu mineraller bakımından zengin olduğu için sağlığınıza da faydalıdır tuz (Na) oranı düşük olan markaları tercih etmelisiniz.
– Kalsiyum alımını ihmal ettiğiniz takdirde bebeğiniz kanınızdaki kalsiyumu çekerek beslenecektir, bu yüzden gebelerde diş sorunları kemik sorunları çok sık yaşanır. Süt ve süt ürünleri, peynir, koyu yeşil yapraklı sebzeler, kırmızı et kalsiyum bakımından zengindir.
-Yemeklerin yanında mutlaka salata veya yeşillik olsun ki hem aldığınız posa sayesinde bağırsaklar daha iyi çalışsın böylece bu dönemde kabızlık sorunu oluşmasın hem daha iyi doymanızı sağlasın, hem de vitamin ve mineral ihtiyacımızı karşılasın.
-Ara öğün yapmayı ihmal etmeyin 2,5-3,5 saatte bir beslenmeye çalışın. Kan şekeriniz bu dönemde çok dengesiz olduğu için ara öğünler sayesinde daha dengeli olacaktır.
-Tuz tüketiminde miktara çok dikkat edin. 1 gram tuz vücudunuzda 200 ml. su birikmesine neden olur ve gebelikte yüksek tansiyona neden olur bu da bebeğin sağlığı için tehlikelidir.
-Konserve, beklemiş besinler ve hazır besinler yerine taze ve doğal besinlerin tüketilmesine özen gösterilmelidir.
-Besin çeşitliliğine önem verilmelidir. Bu şekilde birçok vitamin ve mineralin vücuda alınması mümkün olacaktır.
-Yemek pişirme yöntemi ızgara, fırında veya haşlama olmalıdır. Unutmalım ki ev dışında yediğimiz yemekler olması gerekenden çok fazla yağ içerir ve uygun olmayan koşullarda pişirilir.
– İlk aylar mide bulantısı olabilir. Galeta & grisini & tost & krep & etimek & wasa yanında ayran & kefir & süt & peynir tüketilebilir.
– İlk üç ay riskli hamilelik süreci varsa kanamayı arttıran; Yeşil çay gibi bitki çaylar, koyu yeşil yapraklı sebzelerden, greyfurt, sarımsak, zencefil,zerdeçal,tarçından mümkün olduğunca uzak durmaya çalışın.
– İlk üç ay diyetisyen kontrolünde sağlıklı kilo verme sağlanabilir fakat daha sonra kontrollü kilo almaya yönelik diyet programı uygulanmalıdır.(9-14 kg artış genel olarak normal kabul ediyoruz fakat bu kişinin durumu bebeğin durumun göre değişebilir)
Sağlıklı günler dilerim, sevgilerimle
Diyetisyen Esengül IŞIK
Esengül IŞIK
Diyetisyen
