Blog

Stres Nedir?

Stres, günlük hayatımızda çok tanıdık olduğumuz bir kavramdır. Genel olarak stres nedir diye sorulduğunda; bireylerin fiziksel, zihinsel ve duygusal sınırlarının zorlanması olarak tanımlayabiliriz. Stres, çeşitli zorlayıcı faktörlere verilen doğal fizyolojik ve psikolojik tepkilerdir. Bireylerde biyolojik ve psikolojik dengenin bozulduğunun ve dengeye dönülmesi gerektiğinin göstergesidir. Günlük hayatın içinde bu kadar zorlanma ve engel olunca kaçmak mümkün değil. Bu yüzden stresi yönetebilmek ve bununla baş edebilmek önemli bir etkendir. Kabul edilebilir stres faydalıdır, başarıyı tetikleyebilir ve kişinin üretkenliğini artırabilir. Bununla birlikte, strese uzun süre maruz kalma ve uygun şekilde başa çıkamama durumunda, hayatımızı olumsuz etkileyebilir, verimsiz hale getirebilir ve sağlığımızı olumsuz etkileyebilir. Beyond Psikoloji olarak Stresi değişim ve gelişim için kullanmayı öğrenebilirsek, onu daha iyi yönetebiliriz.

Stresin Kaynakları Nelerdir?

Hava kirliliği, çevre gürültüsü, yoğun trafik, iklim değişiklikleri, kalabalık ortamlar önemli çevresel stres kaynaklarıdır. Çiftlerde boşanma, işsizlik, zor çalışma koşulları, ekonomik belirsizlikler, iyi beslenememe, iş değiştirme, zaman baskısı altında çalışma, evden ayrılma, organ kaybı, evlilik, çocuk sahibi olma gibi olumlu yaşam olayları gibi olumsuz yaşam olaylarının yanı sıra, terfi etmek de strese neden olabilir. Açıktır ki, uyum sağlamamızı gerektiren herhangi bir değişiklik strese neden olabilir. Kişilik yapısı da kendi başına stresli olabilir. Rekabetçi, başarı odaklı, aceleci, saldırgan, hoşgörüsüz, mükemmeliyetçi, kendine ve başkalarına karşı acımasız, kendini ifade etmekte güçlük çeken, inkar, baskı gibi savunma mekanizmalarını sıklıkla kullanan kişiler de strese daha fazla maruz kalabilmektedir. Stres altında beyin, algılanan tehlike karşısında “savaş ya da kaç” a tepki verir. “Savaş ya da kaç” yanıtı sırasında vücudumuzda bazı değişiklikler meydana gelebilir.

Stresin Yönetimi

Stresimizi yönetmeyi öğrenmeliyiz. Yönetebilmenin çeşitli yönleri vardır. Yönetilemeyen stres için mutlaka Beyond Psikolog deneyimli bir psikoloğa görünmelisiniz. Günlük yaşam ve iş stresi ile baş etmeye çalışırken, dikkat edersek fayda sağlayacağımız konuları şöyle sıralamakta fayda olabilir:

Dürtüsel kararlar vermekten kaçınmak
Yaşamsal akışımızdaki hızı değiştirmek
Problemlerimizi tespit edebilmek ve bunları çözebilme becerilerimizi geliştirmek
Yakın çevremizden yada aynı problem yaşamış ve aşmış olan kişilerden destek istemek.
Olaylara karşı bakış açımızı revize etmek, kendimizi ve diğerlerini suçlamak, savunmaya itmek yerine anlamaya odaklanmak, olaylara “tehdit” olarak değil, “yetenekleri sınama” olarak bakabilmek,
‘’ya hep ya hiç, siyah yada beyaz’’ bakış açısını değiştirebilmek
Problemlere gereğinden fazla odaklanmak bizi çözüme götürmek yerine bizi daha da içine çekebileceği için iyi gelebilecek aktivitelere odaklanarak zihnimizi rahatlatmak yararlı olabilir
Uykuyu düzenlemek. Yatmadan yarım saat önce rahatlayın ve bu hissi yatağınızda tutmaya çalışın. Uyuyamadığınızda, 20 dakika sürekli arkanızı dönerek yatakta vakit geçirmeyin. Ayağa kalkana kadar uyumadıysan, uykulu hissedene kadar rahatlatıcı bir şeyler okuyabilir yada dinleyebilirsin. Uyku beklemekle gelmez, kendinizi uyumaya zorlamayın
Zamanı iyi kullanmak. Günün ilk saatlerinde zor ve tatsız işleri önce halletmek. Aklınızda taşımak yerine işi halletmek ve ondan kurtulmak. Neler yapılacağını yazmak , gerekirse işi paylaşmak.
Değer verdiklerimize vakit ayırabilmek
Kaygılı olduğumuzda nefes alış verişlerimiz hızlanır ve düzensiz hale gelir. Bu sebeple nefes egzersizi şeklinde derin nefes almak rahatlatıcı etki yaratabilir.
Gevşeme egzersizi çalışmaları, metafor yada imgeleme çalışmaları da stres yönetiminde kullanılan etkin yöntemlerden olmakla birlikte

Stres yönetimiyle ilgili sorunlarınız olduğunu düşünüyorsanız ve bununla baş etmede yukarıda önerilen yöntemleri denemenize rağmen çözüm oluşturamıyorsanız uzman bir kişiden destek almayı deneyebilirsiniz.

Psk. Dan. Caner Tanrıverdi